چرخ زمان گردید و گردید و تقویم آغاز سال جدید را با ایام شهادت خانم فاطمه زهرا (سلام الله علیها) قرین ساخت و فرصتی را برای شیفتگان آن بانو قرار داد تا امسال را با یاد ایشان و اقتدا به سیره و روششان در زندگی آغاز نمایند.
اصولاً سال نو که شروع میشود هر کس در درون جان خویش به اندیشه فرو میرود و سعی میکند سال جدید را بهتر شروع کند. از اشتباهات سال پیش عبرت دیگر و از تجربیات خویش برای ساختن سالی سرشار از موفقیت به کار گیرد. اما معمولاً این اندیشهها بعد از مدتی به فراموشی سپرده شده و روزمرگیها دامنگیر میشود. اما شاید امسال به توفیق خانم بتوان زندگی بهتری را در سال 1393 خورشیدی در پیش گرفت. برای رسیدن به این هدف لازم است نقاط برجسته زندگی بانوی دو عالم را در نظر گرفت و در عید تمرین نمود:
1ـ دستگیری از پدر و مادر:
سیره حضرت زهرا (سلام الله علیها) آن بود که به شدت به پدر خویش احترام میگذاشتند. ایشان را دوست داشتند و هر کاری که از دستشان برمیآمد برای پدر انجام میدادند. بیشک این اندازه از احترام و علاقه دستور العملی است برای تمام شیعیان در برخورد با والدین خویش. در روایتی چنین آمده است:
امام رضا به نقل از پدران بزرگوارشان (علیهم السلام) حكایت کردند: "روزى امیرالمۆمنین (علیه السلام) فرمودند: زمانى كه در كنار پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله)، به همراه دیگر اصحاب مشغول كَندن خندق بودیم، فاطمه زهرا (سلام اللّه علیها) بر ما وارد شدند و قطعه نانى را كه همراهشان بود، تقدیم پدرش پیامبر خدا كرد. پیغمبر خدا (صلّی اللّه علیه و آله) خطاب به دخترشان كرده و فرمودند: این نان را از كجا آوردهاى؟ حضرت فاطمه (سلام اللّه علیها) اظهار داشتند: مقدارى نان پختهام، یك قرص نان را سهم حسن و حسین كنار گذاشتم و این مقدار را هم براى شما آوردهام. رسول خدا (صلّی اللّه علیه و آله) فرمودند: اى فاطمه! این اوّلین طعامى است كه پس از سه روز داخل شكم پدرت مىشود. (چهل داستان و چهل حدیث از حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام)، عبداللّه صالحى به نقل از بحارالا نوار، ج 16، ص 225)
چه بسیار پدران و مادرانی که در کنج خانهها و آسایشگاهها انتظار دیدار فرزندانشان را میکشند. بیایید قدر این سال نو را بدانیم و بیش از گذشته به یادشان باشیم که خیلی زود دیر میشود و حسرت دیدارشان تا همیشه در جانمان باقی خواهد ماند.
عید نوروز فرصتی است برای نو شدن. فرصتی برای آغازی دوباره. در این عید میتوان از خدا مدد خواست و با تمسک به سیره خانم فاطمه (علیها السلام) روشی نو در پیش گرفت. میتوان مطالعه سیره آن حضرت را در شمار برنامههای عیدانه برای خود و خانواده قرار داد و تلاش کرد به آنها عمل شود تا امسال رنگی فاطمی داشته باشد
2ـ همواره به یاد خدا بودن:
خانم زهرا (سلام الله علیها) همیشه و همه جا به یاد خدا بودند. به یاد او و به خاطر او زندگی میکردند. ایشان حتی در هنگام کار نیز از یاد خدا غافل نمیشدند. جواد الا ئمّه (علیه السلام) حكایت کردهاند: "روزى پیامبر اسلام (صلّی اللّه علیه و آله) توسّط سلمان فارسى پیامى براى حضرت زهرا(سلام اللّه علیها) فرستاد. سلمان گوید: همین كه جلوى درب منزل آن مخدّره رسیدم، ایستادم و سلام كردم؛ سپس متوجّه شدم كه حضرت (سلام اللّه علیها) مشغول قرائت قرآن است و آهسته آیات قرآن را بر لب زمزمه مىنماید. و دیدم كه سنگ آسیاب بدون آنكه دست حضرت روى آن باشد، در حال چرخش و دور زدن است و كسى را نزد حضرتش نیافتم. برگشتم نزد رسول خدا (صلّی اللّه علیه و آله) و عرضه داشتم: یا رسول اللّه! جریان مهمّ و عظیمى را مشاهده كردم!! حضرت فرمودند: آنچه را دیدى بیان كن؟ گفتم: همین كه جلوى درب منزل دخترتان رسیدم و سلام كردم، متوجّه شدم كه وى آهسته قرآن مىخواند و سنگ آسیاب مىچرخید و كسى را هم نزد او نیافتم. پس حضرت رسول (صلّی اللّه علیه و آله) تبسّمى نمود و اظهار داشت: اى سلمان! خداوند قلب دخترم را سرشار از ایمان نموده است، او تمام وجودش ایمان و یقین مىباشد و غرق در طاعت و عبادت پروردگار گشته بود. لذا خداوند متعال فرشتهاى را به نام روفائیل رحمت فرستاده است تا وى را كمك نماید. و همان فرشته بوده است كه سنگ آسیاب را براى دخترم فاطمه، مى چرخانیده است. و سپس افزود: بدان كه خداوند مهربان تمام امور دنیا و آخرت فاطمه را كفایت خواهد نمود. (چهل داستان و چهل حدیث از حضرت فاطمه زهرا(علیهاالسلام)، عبداللّه صالحى به نقل از الثّاقب فى المناقب، ص 290 ، ح 248).
درست است که ما از چنین توانایی و موهبتی برخوردار نیستیم اما میتوانیم از فرصتهای موجود استفاده کرده و در راه خدا قدم برداریم. بیشک اگر ما یک گام به سوی حضرت حق برداریم او چندین قدم به سوی ما خواهد شتافت. وقتهای در خانه بودن، در ترافیک، مترو، اتوبوس و ... میتوانند فرصتی مفید برای ذکر گفتن و با خدا خلوت نمودن باشد.
3ـ در فکر دیگران بودن:
یکی از ویژگیهای اخلاقی خانم آن بود که پیش از خود، به دیگران میاندیشیدند و در رفع گرفتاریهای دیگر مردمان تلاش مینمودند. گاه با بخشش مال و گاه نیز با دعا نمودن در حق آنان. گفتهاند:
روزى امام حسن (علیه السلام) وارد اتاق مادرشان گردیدند، دیدند كه مادرشان در حال ركوع نماز هستند و براى مردها و زنهاى مۆمن با ذكر نامشان دعا مىكنند. گوش كردند، كه دیدند مادرشان فقط براى دیگران دعا مىنمایند و براى خویش، هیچ دعایى نمىفرمایند، جلو آمدند و اظهار داشتند: اى مادر! چرا مقدارى هم براى خودتان دعا نمىكنید همان طورى كه براى دیگران دعا مىنمایید؟ حضرت زهرا (سلام اللّه علیها) پاسخ دادند: اى فرزندم! اوّل ما باید به فكر نجات همسایه باشیم و سپس براى خود تلاش و دعا كنیم. (چهل داستان و چهل حدیث از حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام)، عبداللّه صالحى به نقل از احقاق الحقّ، ج 25، ص 255)
چه خوب است در این سال جدید به یاد دیگران نیز باشیم. برایشان دعا کنیم و تا حد امکان دستگیرشان باشیم. این دستگیری گاه با بذل مال است و گاه تنها با نشستن در کنار افراد و گوش به حرفهایشان سپردن و در صورت امکان راهنمایی و کمک رساندن است.
4ـ ساده زیستی:
ساده زیستی عنصری است که شاید در زندگی امروزی رو به فراموشی است. به ویژه در ایام عید این امر دیده میشود. چه خوب است در سال جدید با خدای خود عهد بندیم که از تجملات دوری کرده و زندگی میانهای در پیش گیریم. عید میتواند زمانی برای تمرین این روش باشد:
ثعلبى در تفسیر خود از امام صادق (علیه السلام) و نقل كرده است:
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فاطمه (سلام الله علیها) را در حالى دید كه عبایى از پوست شتر پوشیده و با یك دست مشغول آسیاب كردن و به كمك دست دیگر مشغول شیردادن فرزندش مىباشد. چشمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از مشاهده این امر پر از اشك شد و به فاطمه فرمود: دخترم! سختیها و تلخیهاى دنیا را در مقابل حلاوت و شیرینى آخرت قرار بده. فاطمه گفت: اى رسول خدا! خدا را سپاس مىگویم به سبب نعمتهاى فراوانى كه به من عطا فرموده، و او را در مقابل محبتهایش شكر مىگزارم. (زندگانى حضرت زهرا (علیهاالسلام)، جلد دوم، محمدباقر مجلسى)
چه بسیار پدران و مادرانی که در کنج خانهها و آسایشگاهها انتظار دیدار فرزندانشان را میکشند. بیایید قدر این سال نو را بدانیم و بیش از گذشته به یادشان باشیم که خیلی زود دیر میشود و حسرت دیدارشان تا همیشه در جانمان باقی خواهد ماند
5ـ یادکرد اموات و شهدا:
یکی از مواردی که در زندگی حضرت فاطمه (سلام الله علیها) مشاهده میشود آن است که ایشان زیارت اهل قبور، به ویژه شهدا را در برنامه هفتگی خود داشتند. به عنوان نمونه شیخ طوسى از امام صادق (علیه السلام) روایت كرده است: "در صبح هر روز شنبه، حضرت فاطمه (علیهاالسلام) به زیارت قبور شهداى احد مىرفتند و در میان آنها در كنار قبر حضرت حمزه توقف بیشتر مىنمودند و براى او طلب رحمت و مغفرت مىكردند". (زندگانى حضرت زهرا (علیهاالسلام)، جلد دوم، محمدباقر مجلسى)
زیارت اهل قبور علاوه بر برکاتی که برای رفتگان دارد میتواند آدمی را متوجه خویش ساخته و به وی یادآور شود به زودی غافله عمر او را نیز در قبرستانها خواهد گذاشت و به خاطرهها خواهد پیوست. پس باید تلاش کرد یادی خوش و طولانی از خود به جای گذارد.
نتیجه
عید نوروز فرصتی است برای نو شدن. فرصتی برای آغازی دوباره. در این عید میتوان از خدا مدد خواست و با تمسک به سیره خانم فاطمه (علیهاالسلام) روشی نو در پیش گرفت. میتوان مطالعه سیره آن حضرت را در شمار برنامههای عیدانه برای خود و خانواده قرار داد و تلاش کرد به آنها عمل شود تا امسال رنگی فاطمی داشته باشد.